Cúng lễ giao thừa ngoài trời là nghi thức truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán. Phong tục này vừa thể hiện lòng thành kính với các vị thần cai quản năm cũ, vừa mở đường cho một năm mới bình an, thịnh vượng. Bài viết dưới đây của phong thủy sẽ giúp bạn hiểu rõ vì sao cần cúng ngoài trời, cách chuẩn bị lễ vật, và bài văn khấn đúng nghi thức nhất.
Vì sao phải cúng lễ giao thừa ngoài trời
- Nguồn gốc tục lệ “Tống cựu nghênh tân” : Theo tín ngưỡng Việt Nam và tư liệu “Văn khấn nôm truyền thống”, mỗi năm có một vị Hành Khiển và kèm theo đó là các vị Phán Quan thay phiên cai quản hạ giới. Khi năm cũ kết thúc, vị thần cũ bàn giao công việc cho vị thần mới, nên dân gian tổ chức lễ tiễn thần cũ, đón thần mới — gọi là Tống cựu nghênh tân.
- Vì sao không cúng trong nhà? : Do các vị thần này cai quản toàn nhân gian, không gắn với từng gia đình. Vì vậy, lễ cúng gốc phải được tổ chức ngoài trời — trước cửa, sân nhà để thể hiện sự trang trọng và tạo không gian cúng linh thiêng, thoáng đãng.
Danh sách các Vị Hành Khiển – Phán quan theo từng con giáp
Dưới đây là danh sách các vị Hành Khiển và Phán Quan tương ứng 12 năm âm lịch, cần khấn khi làm cúng giao thừa ngoài trời:
| Năm Âm Lịch | Hành Khiển | Hành Binh Chi Thần | Phán Quan |
|---|---|---|---|
| Tý | Chu vương | Thiên ôn hành binh | Lý tào |
| Sửu | Triệu vương | Tam thập lục thương hành binh | Khúc tào |
| Dần | Ngụy vương | Mộc tinh hành binh | Tiêu tào |
| Mão | Trịnh vương | Thạch tinh hành binh | Liễu tào |
| Thìn | Sở vương | Hỏa tinh hành binh | Biểu tào |
| Tỵ | Ngô vương | Thiên hao hành binh | Hứa tào |
| Ngọ | Tần vương | Thiên mao hành binh | Ngọc tào |
| Mùi | Tống vương | Ngũ đạo hành binh | Lâm tào |
| Thân | Tề vương | Ngũ miếu hành binh | Tống tào |
| Dậu | Lỗ vương | Ngũ nhạc hành binh | Cự tào |
| Tuất | Việt vương | Thiên bá hành binh | Thành tào |
| Hợi | Lưu vương | Ngũ ôn hành binh | Nguyễn tào |
Cách chuẩn bị mâm cúng ngoài trời giao thừa
Các lễ vật cần chuẩn bị
Một mâm cúng ngoài trời thường gồm:
- Hương, nến đỏ, đèn cầy
- Ngũ quả, bánh chưng hoặc bánh tét
- Trầu cau, rượu trắng, chè/xôi, gà trống luộc
- Vàng mã, bài vị ghi rõ tên các vị Hành Khiển – Phán Quan
- Tinh thần trang nghiêm, gia chủ ăn mặc lịch sự
Hướng đặt và thời điểm cúng lễ
- Đặt mâm cúng trước sân hoặc cửa chính của gia đình, hướng ra ngoài.
- Thời điểm làm lễ tốt nhất: 23h45 đến 24h00 đêm giao thừa.
- Nên xác định hướng tốt theo tuổi gia chủ hoặc tham khảo lịch vạn niên để tăng độ linh thiêng.
Bài văn khấn mẫu khi cúng giao thừa ngoài trời
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Hôm nay là đêm Trừ tịch, ngày … tháng … năm …
Con tên là: …
Ngụ tại: …
Kính lạy:
- Đức Thiên Địa Tối Linh
- Chư vị (Tên Hành Khiển của năm) – Hành Khiển
- (Tên Hành Binh Chi Thần)
- (Tên Phán Quan của năm) cùng chư vị thiên thần cai quản năm cũ và năm mới
Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật dâng lên trước án.
Cúi xin chư vị giáng lâm, chứng giám lòng thành.
Phù hộ độ trì cho toàn gia chúng con:
Một năm mới an khang, thuận lợi – vạn sự cát tường.
Tống cựu nghênh tân, tiễn năm cũ, đón năm mới — kính cầu chư vị chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Xem thêm: Bật mí bàn thờ Thần Tài cần những gì để chiêu tài lộc?
Bên cạnh việc dâng hương cúng lễ ngoài trời chúng ta đồng thời cũng phải dâng hương cũng lễ trong ban thờ tổ tiên trong nhà. Theo đó chúng ta sẽ có bài khấn cũng giao thừa trong nhà và ngoài trời tùy vào địa điểm. Ngoài ra bạn có thể xem thêm các bài văn khấn tết năm Kỷ Hợi tại đây.