Sỏi thận là một trong những bệnh lý tiết niệu phổ biến hiện nay, gây đau đớn và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Bên cạnh việc điều trị y tế, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ đào thải sỏi, ngăn ngừa tái phát. Vậy bị sỏi thận nên ăn gì để nhanh hồi phục và cải thiện tình trạng bệnh? Cùng bệnh và thuốc khám phá chi tiết qua bài viết dưới đây.
Tổng quan về bệnh sỏi thận và vai trò của chế độ ăn
Sỏi thận hình thành khi các chất khoáng trong nước tiểu kết tinh và tích tụ lại thành sỏi trong thận. Chế độ ăn không hợp lý (giàu oxalat, natri, đạm…) chính là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ tạo sỏi.
Do đó, xây dựng thực đơn khoa học, đúng cách sẽ giúp:
- Giảm kích thước sỏi.
- Hỗ trợ bài tiết sỏi ra ngoài.
- Ngăn chặn sự hình thành sỏi mới.
Bị sỏi thận nên ăn gì? Gợi ý nhóm thực phẩm có lợi
Uống nhiều nước – nền tảng quan trọng
- Việc uống đủ nước (2-2.5 lít/ngày) giúp làm loãng nước tiểu, giảm nồng độ các khoáng chất gây sỏi. Ngoài nước lọc, bạn cũng có thể bổ sung nước chanh tươi (không đường), nước cam hoặc nước dừa.
- Lưu ý: Không nên uống nước có gas, nước ngọt đóng chai hoặc nước quá nhiều oxalat.
Thực phẩm giàu chất xơ
- Các loại rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn giúp hạn chế hấp thụ canxi oxalat – nguyên nhân chính gây sỏi.
Gợi ý:
- Rau cải, rau ngót, mồng tơi
- Chuối, táo, lê, thanh long
- Gạo lứt, yến mạch, hạt chia
Thực phẩm giàu citrat
- Citrat giúp ngăn canxi kết tinh trong nước tiểu. Những thực phẩm giàu citrat như chanh, cam, bưởi, dưa hấu rất phù hợp với người bị sỏi thận.
- Mẹo nhỏ: Bạn có thể vắt chanh vào nước ấm uống vào buổi sáng để hỗ trợ đào thải sỏi.
Protein từ thực vật
Thay vì ăn quá nhiều đạm động vật (thịt đỏ, nội tạng), người bị sỏi thận nên ưu tiên protein thực vật như:
- Đậu phụ, đậu nành
- Đậu xanh, đậu lăng
- Hạt óc chó, hạnh nhân (ăn với lượng vừa phải)
Việc này giúp giảm lượng axit uric – yếu tố gây sỏi urat.
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Người bị sỏi thận không nên kiêng canxi hoàn toàn. Canxi từ sữa giúp ngăn oxalat tự do kết tinh trong nước tiểu.
Gợi ý:
- Sữa tươi không đường
- Sữa chua ít béo
- Phô mai mềm (ăn lượng nhỏ)
Thực phẩm giàu magie và vitamin B6
- Magie và vitamin B6 giúp giảm oxalat trong nước tiểu, từ đó hạn chế nguy cơ hình thành sỏi.
Gợi ý:
- Hạt điều, hạt hướng dương
- Chuối, bơ, ngô
- Cá hồi, cá ngừ (ăn lượng vừa phải)
Một số loại trà thảo mộc lợi tiểu
- Các loại trà từ râu ngô, bông mã đề, diệp hạ châu có tác dụng lợi tiểu, giúp bào mòn sỏi nhỏ và đào thải ra ngoài qua đường tiểu.
Bị sỏi thận nên kiêng ăn gì để tránh bệnh nặng hơn?
Thực phẩm giàu oxalat
- Oxalat là yếu tố chính tạo sỏi canxi oxalat.
- Tránh ăn nhiều rau bina (rau chân vịt), củ dền, socola, trà đậm, khoai lang, cà phê.
Thực phẩm mặn (giàu natri)
- Natri làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu → tăng nguy cơ tạo sỏi.
- Hạn chế: thức ăn nhanh, đồ hộp, mì tôm, nước chấm, dưa muối…
Đạm động vật quá mức
- Thịt đỏ, hải sản giàu purin → làm tăng axit uric trong nước tiểu → sỏi axit uric.
- Nên giới hạn lượng đạm động vật, kết hợp đạm thực vật như đậu, hạt.
Đồ uống có đường, nước ngọt có ga
- Làm giảm độ pH nước tiểu, kích thích kết tinh sỏi.
- Ưu tiên nước ép tự nhiên, nước lọc thay cho nước ngọt, bia rượu.
Gợi ý thực đơn 1 ngày cho người bị sỏi thận
Bữa sáng
- Cháo yến mạch + 1 quả chuối
- 1 ly nước cam tươi (không đường)
Bữa trưa
- Cơm gạo lứt + cá hấp (100g) + canh bí đỏ + rau cải luộc
- Tráng miệng: 1 lát dưa hấu
Bữa tối
- Cháo rau củ + ức gà luộc
- 1 hũ sữa chua không đường
Giữa các bữa
-
Uống nước đều đặn, bổ sung nước chanh pha loãng hoặc nước ép lê
Xem thêm: Mật gấu chữa bệnh gì và những điều cần lưu ý khi sử dụng
Xem thêm: Một số bài thuốc trị viêm xoang trẻ em tự nhiên an toàn
Một số lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho người sỏi thận
- Tùy loại sỏi (canxi oxalat, axit uric, cystin…) mà điều chỉnh chế độ ăn tương ứng.
- Không tự ý nhịn ăn hay theo thực đơn khắc nghiệt.
- Nên kết hợp tập luyện nhẹ nhàng, kiểm soát cân nặng và stress.
- Tái khám định kỳ để theo dõi sự phát triển hoặc thuyên giảm của sỏi.
Việc điều chỉnh chế độ ăn uống đúng cách đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phòng ngừa sỏi thận. Hy vọng với những chia sẻ trong bài viết, bạn đã có câu trả lời đầy đủ cho thắc mắc “bị sỏi thận nên ăn gì”. Nếu có điều kiện, hãy tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để thiết lập chế độ ăn phù hợp nhất với thể trạng và tình trạng sỏi hiện tại.